چرا به مرگ می خندیم؟ - وبلاگ داستان نویسی

به گزارش ایسنا، معمولا ما تنها به ورزش کردن یا نکردن فرد توجه می کنیم، اما قبل از اینکه فرد وارد یک فعالیت بدنی منظم گردد، سه مرحله دیگر هم وجود دارد؛ مرحله پیش تفکر که فرد اصولا در این مرحله تمایلی به داشتن فعالیت بدنی منظم برای شش ماه آینده ندارد، مرحله تفکر که فرد تمایل دارد در شش ماه آینده فعالیت بدنی منظم خود را آغاز کند و در نهایت مرحله آمادگی که فرد در این مرحله تمایل دارد فعالیت بدنی منظم خود را در 30 روز آینده آغاز کند و در نهایت مرحله آغاز که در نهایت لباس ورزش به تن نموده و عملا فعالیت بدنی منظم خود را آغاز می نماید.

نکته ای که بر پایه نتایجی پژوهش های انجام شده در ایران وجود دارد این است که بخش قابل توجهی از مردم ایران در مرحله تفکر قرار دارند.

یعنی در افکارشان به ورزش کردن و اینکه احتیاج دارند ورزش نمایند فکر می نمایند، اما عواملی باعث می گردد که این مرحله تفکر طولانی گردد و به آغاز فعالیت منجر نگردد. این یک فرصت است، در صورتی که تبلیغات حوزه ورزش همگانی به سطح هشدار برسد و مردم هر روزه از آثار نامطلوب بی تحرکی آگاه شوند و به نوعی اضطراب بدنی اجتماعی آنان افزایش یابد، احتمال تغییر فاز در مخاطبان افزایش می یابد و آن ها را به سمت مرحله آمادگی سوق می دهد.

شرایط اسفناک ورزش کردن بین ایرانیان!

در حال حاضر قیمت ورزش برای یک خانواده چهار نفره امر بسیار گرانی است؛ در شرایطی که خط فقر 10 میلیون تومان تعریف شده و با توجه به اینکه مسائل اقتصادی تاثیر شگرفی روی سبک زندگی افراد دارد بنابراین بسیار سخت است که یک خانواده ورزش را به عنوان مسئله و دغدغه نخست زندگی خود تعریف کند کما اینکه باید مسئله نخست باشد.

ورزش ایران در 3 دهه گذشته بیشتر روی ورزش قهرمانی و حرفه ای تمرکز نموده است و 90 درصد از اعتبارات ورزش کشور به این حوزه اختصاص یافته است و در حالی که ورزش همگانی سلامت عمومی جامعه را تضمین می نماید و 51 درصد از مردم ایران در حال حاضر کم تحرک به شمار می فرایند و این آمار روزانه در حال افزایش است، اما طی چند سال اخیر از توجه سیاستمداران دور بوده است.

طبق پیش بینی فدراسیون جهانی چاقی که در سال 2019 انجام شده است، ایران تا سال 2030 بیش از 3 میلیون شهفرایند 5 تا 19 ساله خواهد داشت که دچار اضافه وزن و چاقی هستند و بر اساس همین پیش بینی ها شانس اهداف تحقق ملی در این سال، 3 درصد خواهد بود.

بر اساس آمار منتشر شده سازمان جهانی بهداشت، مقدار چاقی مردم ایران در سال 1990 بین 50 تا 60 درصد بوده است، اما این رقم در سال 2010 به 60 تا 70 درصد رسیده که نشان می دهد سرعت رشد افزایش چاقی و اضافه وزن و کاهش کم تحرکی در ایران زیاد شده است و باید کار جدی در این بخش صورت بگیرد.

بعلاوه به گفته رییس فدراسیون ورزش های همگانی، ریسک چاقی در سطح ملی به 7.5 از 10 رسیده است و این امر یک هشدار ملی برای آینده ایران تلقی می گردد و به ما می گوید که در این زمینه با خطر روبرو هستیم و نشان دهنده مقدار ابتلا به چاقی در کشور است.

در حال حاضر 10 درصد مردم ایران دچار دیابت هستند و با توجه به شرایط موجود این مقدار در آینده 25 درصد افزایش خواهد یافت و براساس پایشی نیز که در خصوص فشار خون مردم ایران انجام شده است، حدود 30 میلیون ایرانی به فشار خون بالا دچار شده اند و به همین دلایل است که در طول سال، 45 هزار میلیارد تومان برای درمان بیماری های ناشی از کم تحرکی هزینه می کنیم.

بر اساس رویکرود مبتنی بر آمار سال 1396 و مقایسه آن با سال 1399، درصد مشارکت مردم در فعالیت های ورزشی در سه سال گذشته کاهش یافته که یکی از دلایل آن را می توان کرونا دانست.

در سال 1396 حدود 51 درصد از مردم به فعالیت های ورزشی می پرداختند که در سال 1399 این مقدار به حدود 46 درصد تقلیل یافته است و گران شدن ورزش، کمبود وقت، عدم امکان مشارکت در فعالیت های ورزشی و کرونا از جمله دلایل اصلی کاهش فعالیت ورزشی مردم در کشور است هرچند که پیش بینی می شد با انجام واکسیناسیون، رویداد های میدانی ورزش در کشور افزایش یابد که متاسفانه در عمل محقق نشد.

یکی از بحران های آینده کشور به کم تحرکی مربوط می گردد چراکه مقدار پایین تحرک ایرانیان، یکی از دلایل عمده بیماری های غیر واگیردار است و 80 درصد از مرگ ومیر ها را شامل می گردد، بنابراین باید در پی علاجی برای این چالش جدی کشور باشیم و در صورتی که به آن نپردازیم با سیل بیماری های غیر واگیردار مثل فشار خون، دیابت، سکته های قلبی و مغزی روبرو خواهیم شد.

آمار کم تحرکی زنان و بچه ها

رییس فدراسیون ورزش های همگانی ضمن هشدار نسبت به چاقی مفرط در بچه ها، اعلام نمود که تا سال 2030 به مقدار 30 استادیوم آزادی در ایران کودک چاق خواهیم داشت!

وی بعلاوه اعلام نمود که 32 درصد دانش آموزان ایرانی دچار کم تحرکی شده اند! در عین حال آمار کم تحرکی و ورزش نکردن 64 درصدی بانوان یک آمار تلخ است و باید اذعان کرد که بچه ها ایران هم 32 درصد اضافه وزن و چاقی دارند.

به گفته وی چاقی بچه ها اپیدمی کشور در 10 سال آینده خواهد بود و این کم تحرکی گریبان مردم ایران را خواهد گرفت. توسعه آینده یک کشور به دانش آموزان در نیمکت مدارس بستگی دارد و حتی از بودجه نظام سلامت باید برای تندرستی دانش آموزان هزینه کرد تا نسلی سرشار از نشاط و سلامتی پرورش یابد.

چرا کسی نمی ترسد و آشفته نمی گردد؟

آیا کسی می داند 51 درصد مردم ایران ورزش نمی نمایند؟ آیا کسی متوجه این مسئله می گردد که حدود 42 میلیون نفر از مردم ایران اصلا ورزش نمی نماید؟ آیا کسی از این آمار آشفته و ناراحت است؟

آیا برای کسی اهمیت دارد که این رویه در آینده به یک بحران و چالش ملی تبدیل می گردد؟ ما در هر حوزه ای یک متولی داریم، اما متولی بهبود شرایط سلامتی و فعالیت بدنی مردم کیست؟

میانگین سرانه ورزش ایران در بین افراد 15 سال به بالا 13 دقیقه، اما میانگین جهانی 52 دقیقه است، البته در کشوری مثل هلند شهفرایندان روزی 102 دقیقه ورزش می نمایند، اما این رقم در ایران تنها 13 دقیقه است و با میانگین تراز هفتگی سازمان بهداشت جهانی که با 150 تا 300 دقیقه فاصله معناداری وجود دارد.

نسبت به سه سال گذشته مردم ایران چهار درصد کمتر ورزش می نمایند؛ این یعنی میلیون ها نفر در سه سال گذشته ورزش را کنار گذاشته اند و با وجود همه تبلیغاتی که در خصوص رویداد هایی نظیر المپیک و جام جهانی می گردد باز هم مردم ایران ورزش نمی نمایند.

بودجه بخور و نمیر فدراسیون ورزش های همگانی

یکی از مشکلاتی که با آن روبرو هستیم، نبود همکاری بین دستگاه های اجرایی است و به علت سیاستگذاری های نادرست، بودجه ورزش همگانی اثربخش نیست و در طراحی ایده های تاثیرگذار که بتواند به صورت یکپارچه مردم را به ورزش تشویق کند، عقب هستیم.

باید کاهش تقاضا در حوزه خدمات پزشکی رقم بخورد، اما این مسئله احتیاجمند تغییر نگاه بنیادین در کشور است. متاسفانه طی سال های اخیر نتوانسته ایم در کاهش هزینه های درمانی پیروز عمل کنیم و سالانه شاهد رشد هزینه ها در این زمینه هستیم.

طبق اعلام فدراسیون ورزش های همگانی تخصیص محدود و ناقص اعتبارات در سال های گذشته زمینه اخلال در برنامه هیات های ورزش همگانی را فراهم نموده است.

در شرایط فعلی برای هر ایرانی 54 تومان سرانه ورزشی وجود دارد که اگر بخواهیم برای جمعیت در نظر گرفته شده 4 میلیونی برنامه ریزی داشته باشیم به 200 میلیارد تومان بودجه احتیاج داریم.

بودجه سال 99 فدراسیون ورزش های همگانی معادل 4.5 میلیارد تومان بود و به گفته رییس فدراسیون ورزش های همگانی بودجه این فدراسیون در سال 1400 حدود 15 تا 20 میلیارد معین شد، اما تا انتها سال گذشته، 3.5 میلیارد تومان آن محقق شد و فعالیت های فدراسیون را بسیار سخت کرد.

وی در شرح بیشتر، اظهار داشت که در دوره قبلی معاونت فرهنگی و توسعه ورزش همگانی وزارت ورزش و جوانان قرار بود 10 میلیارد تومان به فدراسیون ورزش های همگانی تعلق گیرد که بعد از رفتن معاون قبلی این اعتبار روی کاغذ به 6 میلیارد تومان کاهش یافت و بنده نیز تاکید کردم که توافق انجام شده 10 میلیارد تومان بود. در عین حال مجلس نیز در همان برهه زمانی مبلغی را بین 5 تا 10 میلیارد تومان مصوب کرد که به فدراسیون ورزش های همگانی پرداخت کند که این عدد نیز تا انتها سال 1400، تخصیص پیدا نکر.

هزینه های درمانی در خانواده های دارای افراد چاق و دارای اضافه وزن، 37 درصد بیشتر از سایر خانواده ها است آن هم در شرایطی که ورزش همگانی علاوه بر ایجاد نشاط اجتماعی به کاهش هزینه های درمانی برای مردم منجر خواهد شد.

ملایی در اظهاراتش عنوان نمود که در اهداف کمی فدراسیون ورزش های همگانی در سال 1400 مشارکت 4 میلیون نفری مدنظر نهاده شد و به منظور تحقق این مهم احتیاجمند بودجه 216 میلیارد تومانی بودیم تا بتوانیم به اهداف تبیین شده دستیابی پیدا کنیم، اما این مساله احتیاجمند تزریق منابع اقتصادی است و دولت در این زمینه باید احساس نگرانی نموده و یاری های لازم را به فدراسیون در دستور کار خود قرار دهد.

برنامه های ورزش همگانی در سال 1400

طبق اعلام فدراسیون ورزش های همگانی چند طرح ملی برای اجرای سراسری در کشور طی سال 1400، مدنظر قرار داده شد که لیگ تندرستی، لیگ مینی فوتبال، طرح کارمند فعال - ایران پویا، پویش ملی ایران تندرست، طرح ملی دوشنبه های پیاده روی، لیگ سراسری ورزش یوگا، طرح ملی دیسک طلایی و طرح ملی نمایشگاه کتاب ورزش همگانی از مهم ترین آن ها بود و با مشارکت تمامی بخش ها، دهیاری ها، شهرستان ها و کلانشهر های سراسر کشور و همراهی هیات های استانی برگزار گردید.

طرح پیاده روی، طرح فدراسیون ورزش های همگانی در سال 1400 بود که برای نهادینه شدن سبک زندگی فعال 11 گروه مخاطب را در نظر گرفته شد تا در سه روز خاص از سه هفته اول ترویج ورزش را برای یک گروه خاص مدنظر قرار دهند.

در این طرح جامعه هدف یک روز را به عنوان مشارکت در این طرح انتخاب با ثبت نام در کمپین پیاده روی به ورزش و پیاده روی خواهد پرداخت و فعالیت پنج هزار گام را به ثبت برسانند و مجموع این آمار برای آن ها ثبت خواهد شد که در نهایت نفرات برتر انتخاب می شوند و حداقل اعتباری که برای این طرح در نظر گرفته شده حداقل 2 میلیارد تومان است که باید بتوانیم تامین کنیم.

از لیگ مینی فوتبال به عنوان دومین طرح بزرگ فدراسیون ورزش های همگانی نام برده شد و ثبت نام برای حضور در این لیگ رایگان بود و برای دو رده سنی آقایان (بالای 18 سال) و بانوان (بالای 15) سال در نظر گرفته شد و پیش بینی این بود حدود 100 هزار تیم در مینی فوتبال محلات شرکت نمایند و پس از برگزاری مسابقات در رده های مختلف در نهایت برترین ها به تیم ملی برسند.

طرح کارمند فعال - ایران پویا نیز به عنوان یکی دیگر از طرح های مهم فدراسیون ورزش های همگانی اعلام شد و این طرح در قالب جلسات آموزش و تمرین 20 دقیق های (10 دقیقه اول شنبه هر هفته آموزش و حرکات آمادگی جسمانی و 10 دقیقه بعدی بصورت تناوبی هر برنامه درخصوص یکی از موارد تغذیه، روانشناسی، حرکات اصلاحی، مشاور خانواده، رشد و یادگیری) بود.

30 دقیقه نجات بخش برای کارمندان پشت میزنشین

شواهد نشان می دهد ایستادن یا نشستن طولانی مدت در محل کار بر سلامت و بهره وری کارکنان تاثیر می گذارد و در شرایطی که برنامه و طرح های متفاوتی در راستای ایجاد تحرک بیشتر در محیط کار طراحی شده است، تحقیقات ارگونومیک نشان می دهد تغییر ادواری بین نشستن و ایستادن باید لحاظ گردد.

مطالعات آلن هِج، پروفسور طراحی و تحلیل محیطی در دانشگاه کرنل توصیه می نماید کارمندان پشت میزنشین باید الگوی نشستن-ایستادن-تمرینات کششی را اجرا نمایند. الگوی نشستن-ایستادن-تمرینات کششی یک چرخه 30 دقیقه ای است که در آن 20 دقیقه نشستن، هشت دقیقه ایستادن و دو دقیقه تمرینات کششی را در بر می گیرد و باید توجه داشت شرایط نشستن صحیح باشد و فرد نباید به سمت جلو خم گردد، بعلاوه شانه ها باید در شرایط راحت نهاده شده و بازو ها در نزدیک بدن قرارگیرد و پا ها به صورت صاف روی زمین بماند.

علاوه بر این در شرایط ایستاده باید سر فرد و زانو ها صاف باشد و در عین حال حرکات کششی و راه رفتن ضروری است و در محل کار نیز جابجایی بین نشستن و ایستادن می تواند تاثیرات بسیاری داشته باشد.

برنامه ریزی کم هزینه برای محل کار

تغییر سبک زندگی مردم باعث افزایش کم تحرکی و در نهایت منجر به زندگی نشسته شده است که این مقوله خطر افزایش به بیماری های قلبی را در پی دارد و حتی ادامه سبک زندگی کم تحرک می تواند سبب خطر افزایش مرگ زودرس گردد.

کارمندان بخش بزرگی از جامعه هستند که روزانه 8 ساعت پشت میز می نشینند و علاوه بر آن شیوع ویروس کرونا باعث دورکاری و افزایش مشاغل اینترنتی شده او در نهایت دامنه جامعه برای کم تحرکی را افزایش داده است.

راه حل هایی برای کاهش کم تحرکی و زندگی نشسته وجود دارد؛ اینکه حداقل یکبار در ساعت از روی جایگاه بلند شده و مقداری در اطراف حرکت کنید.

هنگام صحبت کردن با تلفن از جای خود بلند شوید، از امکان داشتن یک میز ایستاده یا یک دستگاه تردمیل بهره مند باشید و به جای آسانسور از پله ها بهره ببرید، در مدت استراحت یا وقت ناهار مقداری در اطراف ساختمان محل کار خود پیاده روی کنید و به جای برگزاری گردهمایی روی جایگاه های سالن کنفرانس، یک گردهمایی به صورت ایستاده با همکاران داشته باشید.

چه باید کرد؟

اگر بی تحرکی بین ایرانیان ادامه پیدا کند و ورزش منظم از برنامه زندگی خانواده ها حذف گردد، در آینده چالش عظیمی خواهیم داشت. رییس فدراسیون ورزش های همگانی می گوید باری که این فدراسیون در مقایسه با سایر فدراسیون ها به دوش می کشد نامتعارف است چرا که بیشتر فدراسیون ها به صورت تک رشته ای فعالیت دارند، اما فدراسیون همگانی با 85 میلیون مخاطب سروکار دارد که باید برای تامین سلامت آن ها برنامه ریزی کند.

نگاه جزیره ای به مسأله کم تحرکی و نداشتن تصویری بزرگ تر ورزش همگانی و فعالیت بدنی در قالب سبک زندگی فعال و سالم در کنار عواملی نظیر فشار های معیشتی و اقتصادی، رژیم غذایی نامناسب، رهایی کنترل وزن و... نشانگر فقدان نگاه جامع در مقوله سیاستگذاری کلان برای بهبود فقر حرکتی ایرانیان است و در جامعه ما یک الگوی فرهنگی که تمامی ارگان ها و سازمان های اجتماعی پای کار بیایند و دست به دست هم برنامه توسعه ورزش همگانی را دنبال نمایند، وجود ندارد.

شاید برترین راه حل این باشد که به سمت NGO های تخصصی ورزش همگانی برویم؛ امروزه در کشوری نظیر چین حدود 4 هزار NGO در حیطه ورزش وجود دارد و ورزش باید به دست سازمان های مردم نهاد سپرده گردد و ورزش را به یاری همین NGO ها همگانی کرد.

باید موضوع ورزش همگانی از کلی نگری و ابهام خارج و موضوع کم تحرکی اقشار مختلف جامعه به عنوان مسأله محوری نظام ورزش همگانی کشور معین گردد. در عین حال تغییر رفتار باید به عنوان هدف اصلی سیاست گذاری عمومی در حوزه ورزش مدنظر قرار گیرد چراکه امروزه پارادایم حاکم بر سیاست گذاری عمومی معطوف به تغییر رفتار است و وقتی در خصوص رفتار در ورزش همگانی صحبت می کنیم سیاست ها باید به نحوی باشد که شهفرایندان کم تحرک یا بی تحرک به سمت فعالیت بدنی منظم، سوق داده شوند.

پزشکان جهان تاکید دارند ورزش و فعالیت های مستمر بدنی می تواند به بهبود سیستم ایمنی بدن یاری کند و فدراسیون ورزش های همگانی با آگاهی از رسالت خطیر خود با هدف افزایش فعالیت های بدنی فرد محور و در خانه باید بتواند شرایطی پیش آورد که افراد و اقشار مختلف بتوانند در محل کار و خانه خود ورزش نمایند.